Εσωτερική Φιλοσοφία

Ο Πλάτων διακρίνει τρεις δυνάμεις εις την ψυχήν: το λογιστικόν, το θυμοειδές και το επιθυμητικόν. Εκ των τριών τούτων στοιχείων, αθάνατον είναι μόνον το λογιστικόν, συμβαίνει όμως πολλάκις να υπερισχύη το θυμοειδές και το επιθυμητικόν, οπότε ο άνθρωπος υποδουλώνεται εις τας αχαλινώτους παρορμήσεις της βουλήσεως και των επιθυμιών. Παρομοιάζει το λογιστικόν με τον ηνίοχον ενός άρματος με δύο ίππους.

Ο εις εκ των ίππων είναι το θυμοειδές όπερ άγει την ψυχήν υψηλά προς τον κόσμον των ιδεών, ο δε έτερος το επιθυμητικόν, όπερ προσπαθεί να κατακρημνήση αυτήν εις την περιοχήν της γενέσεως και της ύλης. Εκ της υπερισχύσεως του επιθυμητικού επέρχεται η πτώσις εις την γηΐνην περιοχήν και η ενσάρκωσις των ψυχών. Προ της ενσαρκώσεώς των αι ψυχαί διατρίβουν εις τον ουράνιον τόπον παρακολουθούσαι τας πομπάς των θεών εκάστη κατά τας προτιμήσεις της. Η εκλογή, την οποίαν κάμνει η ψυχή κατά τον χρόνον της προϋπάρξεώς της, καθορίζει και την εν τω παρόντι κόσμω μοίραν της.

Η μοίρα του ανθρώπου καθορίζεται από ελευθέραν εκλογήν επιτελουμένην κατά τον προ της πτώσεως εις τον εμπειρικόν κόσμον βίον της ψυχής. Ο άνθρωπος κατέχει γνώσεις εκ των προτέρων. Χωρίς να ίδη ποτέ εις την ζωήν του δύο πράγματα απολύτως ίσα, ομιλεί περί απολύτου ισότητος. Πόθεν αρύεται λοιπόν τα υπερεμπειρικά ταύτα στοιχεία της γνώσεώς του; Η μόνη δυνατή εξήγησις είναι να υποθέσωμεν ότι η ψυχή κατά την προΰπαρξίν της απέκτησεν τας εν λόγω γνώσεις τας οποίας ενθυμείται εκ νέου.