Ὡροσκόπιο, οὐράνιο θέμα ἢ ἀστρολογικὸς χάρτης ὀνομάζεται ἕνας ζωδιακὸς κύκλος στὸν ὁποῖο ἔχουν καταγραφῆ κατόπιν ὑπολογισμοῦ οἱ πλανῆτες, οἱ ἀπλανεῖς, οἱ ἀκμὲς τῶν δώδεκα ἡλιακῶν οἴκων, καθὼς καὶ διάφοροι ἄλλοι τόποι τοῦ στερεώματος. Ὑπάρχουν διαφόρων εἰδῶν ὡροσκόπια, ἀνάλογα μὲ τὴ χρονικὴ στιγμὴ ποὺ λαμβάνεται ὡς βάση γιὰ τὴν κατάστρωση καὶ γιὰ τὸ σκοπὸ τὸν ὁποῖο ἐξυπηρετεῖ ἕνα ἕκαστο.
Στὸ κεφάλαιο αὐτὸ θὰ ἀσχοληθοῦμε μὲ τὸ θεμελιῶδες ἢ γενέθλιο ὡροσκόπιο, τὸ ὁποῖο ὑπολογίζεται γιὰ τὴ στιγμὴ καὶ τὸν τόπο τῆς γεννήσεως ἑνὸς ἀτόμου. Ὡς στιγμὴ τῆς γεννήσεως θεωρεῖται ἡ στιγμὴ ἐκείνη κατὰ τὴν ὁποία τὸ ἄτομο ἀποχωρίζεται ἀπὸ τὸν κόλπο τῆς μητέρας καὶ ἀρχίζει νὰ ἀναπνέῃ ἀφ’ ἑαυτοῦ. Κατὰ μία ἄλλη ἐκδοχή, ὅταν ἀποκόπτεται ὁ ὀμφάλιος λῶρος καὶ ζῇ πλέον αὐτόνομα ὡς ἀνεξάρτητη ὀντότητα, ἐνῶ κατὰ μία τρίτη ὅταν ἐκβάλῃ τὴν πρώτη κραυγή. Ἂν καὶ τὰ  γεγονότα αὐτὰ συνήθως συμπίπτουν, ἐντούτοις σὲ κάποιες περιπτώσεις μεσολαβοῦν χρονικὰ διαστήματα ποὺ εἶναι δυνατὸν νὰ παίξουν κάποιο ρόλο στὸ χρονικὸ προσδιορισμὸ ἐπισυμβάσεως τῶν γεγονότων τῆς ζωῆς. 
Θὰ πρέπῃ νὰ ὑπενθυμίσουμε  ὅτι ἡ ἀστρολογία στηρίζεται στὸν ὑπολογισμὸ κύκλων. Ὁ κύκλος ὑποδιαιρεῖται σὲ 360 μοῖρες, κάθε μοῖρα σὲ 60 πρῶτα λεπτὰ καὶ κάθε πρῶτο λεπτὸ σὲ 60 δεύτερα. Κάθε τμῆμα κύκλου, ἀνεξαρτήτως μεγέθους, καλεῖται τόξο. Ὁ ἰσημερινὸς εἶναι καὶ αὐτὸς ἕνας κύκλος, ποὺ ὑποδιαιρεῖται σὲ μοῖρες, πρῶτα λεπτὰ καὶ δευτερόλεπτα. Ἕνεκα ὅμως τῆς ἡμερησίας κινήσεως τῆς Γῆς περὶ τὸν ἄξονά της ποὺ συν-τελεῖται σὲ 24 ὧρες, ὑποδιαιρεῖται ὁμοίως καὶ σὲ 24 ὧρες, ὅπως δὲ εἶναι γνωστό, μία ὥρα διαιρεῖται σὲ 60 πρῶτα λεπτὰ καὶ ἕνα πρῶτο λεπτὸ σὲ 60 δευτερόλεπτα. Ἑπομένως ὁ ἰσημερινὸς μπορεῖ  νὰ διαιρεθῇ ἀνάλογα μὲ τὴν περίσταση εἴτε σὲ μέγεθος τόξου εἴτε σὲ μέγεθος χρόνου. Ἡ σχέση μεγέθους τόξου πρὸς μέγεθος χρόνου εἶναι 15:1 ἤτοι: Μία ὥρα ἰσοδυναμεῖ πρὸς 15°, ἕνα χρονικὸ λεπτὸ πρὸς 15΄ τῆς μοίρας καὶ ἕνα χρονικὸ δευτερόλεπτο πρὸς 15΄΄ τῆς μοίρας. Ὁ πίνακας 1, ποὺ παρατίθεται στὸ τέλος τοῦ κεφαλαίου, μετατρέπει τὰ τόξα κύκλου σὲ χρονικὰ μεγέθη καὶ ἀντίστροφα τὰ χρονικὰ μεγέθη σὲ τόξα κύκλου. 

Παράδειγμα 1: Ἔστω ὅτι θέλουμε νὰ μετατρέψουμε ἕνα τόξο κύκλου 23°30΄ σὲ χρονικὸ μέγεθος. Ἀναζητοῦμε στὸν πίνακα 1, πρῶτα τὴν τιμὴ τῶν 23° καὶ μετὰ τὴν τιμὴ τῶν 30΄. Ἔτσι ἔχουμε: 23°=1ω32λ καὶ 30΄=2λ Ἑπομένως οἱ 23°30΄=1ω34λ.
Ἔστω ὅτι μᾶς ἐνδιαφέρει τὸ χρονικὸ μέγεθος τοῦ τόξου 165°24΄ 45΄΄. Παρατηροῦμε ὅτι στὸν πίνακα 1 εἶναι καταγεγραμμένο τόξο μέχρι 120°. Ἑπομένως 120°=8ω καὶ οἱ 45° ποὺ ὑπολείπονται ἰσοῦνται μὲ 3ω. Ἄρα: 
165°=11ω. 
24΄=1λ36δ
45΄΄=3δ
Σύνολο 165°24΄45΄΄=11ω1λ39δ.
Στὴν ἀντίθετη περίπτωση, ἐὰν θέλουμε νὰ μετατρέψουμε τὸ χρονικὸ μέγεθος 5ω 17λ 35δ σὲ  τόξο κύκλου, χρησιμοποιοῦμε τὸν πίνακα 2. 
5ω=75° 
17λ=4ο 15΄
35δ=8΄45΄΄
Σύνολο 79°23΄45΄΄
Ὅταν κατὰ τοὺς ὑπολογισμοὺς τὸ ἄθροισμα δυὸ μεγεθῶν πρώτων ἢ δεύτερων λεπτῶν τῆς μοίρας ἢ τῆς ὥρας ὑπερβαίνῃ τὸ 60, τότε προβαίνουμε στὴν ἀνάλογη ἀναγωγή. 

Ἡ συνέχεια στὰ μαθήματα...