Από το βιβλίο του Ν. Καμπάνη, Πορτραίτα Φιλοσόφων και Μεταφυσικές Υποτυπώσεις, τόμ. I.
Πολλά έχουν γραφεί για τις κάρτες Ταρώ, οι οποίες θεωρούνται μάλλον ως ένα μέσον μαντικής τέχνης παρά ως μέσον αποτυπώσεως της εσωτερικής φιλοσοφίας και της συμβολικής. Ο Eliphas Levi, ένας εκ των εμβριθέστερων μελετητών των Ταρώ, αποδίδει πρωτεύουσα μυητική σημασία στη συμβολική απεικόνιση των καρτών, αποκαλώντας τα Ταρώ ως μια φιλοσοφική μηχανή που αποτρέπει την παραπλάνηση του πνεύματος, ενώ παράλληλα παρέχει σ’ αυτό όλη την πρωτοβουλία και την ελευθερία του. «Είναι, λέγει, τα μαθηματικά εφαρμοζόμενα επί του απολύτου, είναι ο συνασπισμός του θετικού μετά του ιδανικού, είναι ένα τυχερό παίγνιον με ακριβή, ως οι αριθμοί, διανοήματα, είναι, τέλος, ίσως παν ο,τι μεγαλοπρεπέστερον και απλούστερον παρήγαγε ποτέ η ανθρωπίνη διανόησις». Αλλά όχι μόνον ο Levi, αλλά και ο Papus, καθώς και όλοι οι αποκρυφιστές και οι μυητικές οργανώσεις της Δύσεως ομοφωνούν επί του συμβολισμού των μειζόνων κλειδιών του Ταρώ, για το λόγο δε αυτόν έλαβαν τις κλείδες αυτές ως υπόβαθρο της διδασκαλίας των.
Τα παλαιότερα παιγνιόχαρτα που γνωρίζουμε έλκουν την καταγωγή τους από τη Βενετία, τη Φλωρεντία η τη Μπολόνια της Ιταλίας, και χρονολογούνται περί τον 13ο-14ο αιώνα. Τα Ταρώ της Βενετίας αποτελούνται από 78 κάρτες, που διαιρούνται σε δύο δέσμες. Η μια περιλαμβάνει 22 φύλλα (τα κυρίως Ταρώ) επί των οποίων υπάρχουν συμβολικές παραστάσεις, ενώ η δεύτερη δέσμη συνίσταται από τα υπόλοιπα 56 φύλλα, τα οποία διαιρούνται σε 4 σειρές η χρώματα από 14 φύλλα η κάθε μια. Τα διακριτικά εμβλήματα των 4 αυτών χρωμάτων είναι η ράβδος (σκήπτρο η μπαστούνι), το κύπελλο (καρδιά η κούπα), το ξίφος (σπαθί η τριφύλλι) και τα δηνάρια (καρό η κύκλοι), ενώ κάθε σειρά περιλαμβάνει 10 αριθμητικά φύλλα (άσσος, δύο, τρία... μέχρι του δέκα και 4 εικόνες ήτοι βασιλεύς, βασίλισσα, ιππότης και βαλές.
Η πραγματική προέλευση των Ταρώ είναι άγνωστη. Πολλοί νεότεροι συγγραφείς δέχονται ότι έχουν αιγυπτιακή καταγωγή, και μάλιστα ο Christian στο έργο του Histoire de la Magie, περιγράφει φανταστικά τη μύηση στα μυστήρια του Οσίριδος εντός της Μεγάλης Πυραμίδας της Γκίζας, όπου ο νεόφυτος οδηγείται υπό του μυσταγωγού του ενώπιον 22 συμβολικών παραστάσεων, οι οποίες ήταν τα πρωτότυπα των 22 μειζόνων κλειδών των Ταρώ, και δέχεται από αυτόν τις μυητικές διδασκαλίες. Άλλοι πάλι διατείνονται, ότι επειδή οι Αθίγγανοι μεταχειρίζονται για τις μαντείες τους ένα είδος παραφθαρμένου Ταρώ, χωρίς τις μείζονες κλείδες, έφεραν και διέδωσαν στην Ευρώπη το συμβολικό αυτό βιβλίο. Η αντιπαραβολή των 22 μειζόνων κλειδιών των Ταρώ με τα 22 γράμματα του εβραϊκού αλφαβήτου, οδηγεί τον Eliphas Levi να ασπασθεί την εβραϊκή καταγωγή τους, παραλληλίζοντας τη μαντική των Ταρώ προς τη μέθοδο χρησμοδοτήσεως των αρχιερέων της Ιερουσαλήμ με τη βοήθεια των Τεραφείμ, τα οποία ήσαν επίσης ιερογλυφικές εικόνες. Οι πληροφορίες όμως που διαθέτουμε για τα Τεραφείμ είναι τόσον ασαφείς, ώστε να μην είμαστε και πολύ απόλυτοι στην παραδοχή μιας τέτοιας εκδοχής. Άλλοι πάλι αποδίδουν ινδική, κινεζική η και περσική καταγωγή στις κάρτες Ταρώ.
Από όλα αυτά γίνεται αντιληπτό ότι το θέμα της πρωταρχικής καταγωγής των Ταρώ είναι μάλλον άλυτο από τις υπάρχουσες ιστορικές και επιστημονικές έρευνες. Είναι οφθαλμοφανές ότι οι ιδέες και οι συμβολικές έννοιες τις οποίες τα Ταρώ εκφράζουν παραστατικά, ανάγονται στις πρωταρχικές μυητικές αρχές, οι οποίες διαχρονικά διατυπώνουν το ανέκφραστο δια των αρχαϊκών μεθόδων της συμβολικής, και διεγείρουν τις υψηλότερες ενορατικές ικανότητες του νου προκαλώντας την έλλαμψη αυτού και ανάγοντας στη σύλληψη των αρρήτων αληθειών της μυσταγωγίας. Τον μυημένο δεν τον ενδιαφέρει η ιστορική αποτύπωση, ούτε η μορφή των ενδυμάτων των εικονιζόμενων παραστάσεων. Εκείνο που πρωτίστως ενδιαφέρει είναι η υποκρυπτόμενη έννοια και η μυητική διδασκαλία, η οποία, υπό διάφορο εκάστοτε περίβλημα, μεταβιβάζει πάντοτε τη μοναδική παράδοση.
Είναι πάντως αναμφίλεκτο ότι το αρχαιότερο σ’ εμάς γνωστό αντίτυπο των Ταρώ, αναγόμενο στο 1393, είναι το λεγόμενο της Βενετίας, και αποτελείται από πλήρη σειρά 78 καρτών, από τις οποίες οι 22 μείζονες κλείδες φέρουν τα ονόματα που και σήμερα ακόμη χρησιμοποιούνται και είναι μεστές καββαλιστικών και ερμητικών συμβολισμών. Η συμβολική σημασία των Ταρώ αναφέρεται σε πλήθος θεωρήσεων, εκ των οποίων συνοπτικά θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε την κοσμολογική και ανθρωπολογική ερμηνεία των 22 μειζόνων κλειδών.
Comments
Nickos
Sun, 01/11/2015 - 18:56
Permalink
Η συμβολική των Ταρώ
Click για περισσότερα
Από το βιβλίο του Ν. Καμπάνη, Πορτραίτα Φιλοσόφων και Μεταφυσικές Υποτυπώσεις, τόμ. I.
Πολλά έχουν γραφεί για τις κάρτες Ταρώ, οι οποίες θεωρούνται μάλλον ως ένα μέσον μαντικής τέχνης παρά ως μέσον αποτυπώσεως της εσωτερικής φιλοσοφίας και της συμβολικής. Ο Eliphas Levi, ένας εκ των εμβριθέστερων μελετητών των Ταρώ, αποδίδει πρωτεύουσα μυητική σημασία στη συμβολική απεικόνιση των καρτών, αποκαλώντας τα Ταρώ ως μια φιλοσοφική μηχανή που αποτρέπει την παραπλάνηση του πνεύματος, ενώ παράλληλα παρέχει σ’ αυτό όλη την πρωτοβουλία και την ελευθερία του. «Είναι, λέγει, τα μαθηματικά εφαρμοζόμενα επί του απολύτου, είναι ο συνασπισμός του θετικού μετά του ιδανικού, είναι ένα τυχερό παίγνιον με ακριβή, ως οι αριθμοί, διανοήματα, είναι, τέλος, ίσως παν ο,τι μεγαλοπρεπέστερον και απλούστερον παρήγαγε ποτέ η ανθρωπίνη διανόησις». Αλλά όχι μόνον ο Levi, αλλά και ο Papus, καθώς και όλοι οι αποκρυφιστές και οι μυητικές οργανώσεις της Δύσεως ομοφωνούν επί του συμβολισμού των μειζόνων κλειδιών του Ταρώ, για το λόγο δε αυτόν έλαβαν τις κλείδες αυτές ως υπόβαθρο της διδασκαλίας των.
Τα παλαιότερα παιγνιόχαρτα που γνωρίζουμε έλκουν την καταγωγή τους από τη Βενετία, τη Φλωρεντία η τη Μπολόνια της Ιταλίας, και χρονολογούνται περί τον 13ο-14ο αιώνα. Τα Ταρώ της Βενετίας αποτελούνται από 78 κάρτες, που διαιρούνται σε δύο δέσμες. Η μια περιλαμβάνει 22 φύλλα (τα κυρίως Ταρώ) επί των οποίων υπάρχουν συμβολικές παραστάσεις, ενώ η δεύτερη δέσμη συνίσταται από τα υπόλοιπα 56 φύλλα, τα οποία διαιρούνται σε 4 σειρές η χρώματα από 14 φύλλα η κάθε μια. Τα διακριτικά εμβλήματα των 4 αυτών χρωμάτων είναι η ράβδος (σκήπτρο η μπαστούνι), το κύπελλο (καρδιά η κούπα), το ξίφος (σπαθί η τριφύλλι) και τα δηνάρια (καρό η κύκλοι), ενώ κάθε σειρά περιλαμβάνει 10 αριθμητικά φύλλα (άσσος, δύο, τρία... μέχρι του δέκα και 4 εικόνες ήτοι βασιλεύς, βασίλισσα, ιππότης και βαλές.
Η πραγματική προέλευση των Ταρώ είναι άγνωστη. Πολλοί νεότεροι συγγραφείς δέχονται ότι έχουν αιγυπτιακή καταγωγή, και μάλιστα ο Christian στο έργο του Histoire de la Magie, περιγράφει φανταστικά τη μύηση στα μυστήρια του Οσίριδος εντός της Μεγάλης Πυραμίδας της Γκίζας, όπου ο νεόφυτος οδηγείται υπό του μυσταγωγού του ενώπιον 22 συμβολικών παραστάσεων, οι οποίες ήταν τα πρωτότυπα των 22 μειζόνων κλειδών των Ταρώ, και δέχεται από αυτόν τις μυητικές διδασκαλίες. Άλλοι πάλι διατείνονται, ότι επειδή οι Αθίγγανοι μεταχειρίζονται για τις μαντείες τους ένα είδος παραφθαρμένου Ταρώ, χωρίς τις μείζονες κλείδες, έφεραν και διέδωσαν στην Ευρώπη το συμβολικό αυτό βιβλίο. Η αντιπαραβολή των 22 μειζόνων κλειδιών των Ταρώ με τα 22 γράμματα του εβραϊκού αλφαβήτου, οδηγεί τον Eliphas Levi να ασπασθεί την εβραϊκή καταγωγή τους, παραλληλίζοντας τη μαντική των Ταρώ προς τη μέθοδο χρησμοδοτήσεως των αρχιερέων της Ιερουσαλήμ με τη βοήθεια των Τεραφείμ, τα οποία ήσαν επίσης ιερογλυφικές εικόνες. Οι πληροφορίες όμως που διαθέτουμε για τα Τεραφείμ είναι τόσον ασαφείς, ώστε να μην είμαστε και πολύ απόλυτοι στην παραδοχή μιας τέτοιας εκδοχής. Άλλοι πάλι αποδίδουν ινδική, κινεζική η και περσική καταγωγή στις κάρτες Ταρώ.
Από όλα αυτά γίνεται αντιληπτό ότι το θέμα της πρωταρχικής καταγωγής των Ταρώ είναι μάλλον άλυτο από τις υπάρχουσες ιστορικές και επιστημονικές έρευνες. Είναι οφθαλμοφανές ότι οι ιδέες και οι συμβολικές έννοιες τις οποίες τα Ταρώ εκφράζουν παραστατικά, ανάγονται στις πρωταρχικές μυητικές αρχές, οι οποίες διαχρονικά διατυπώνουν το ανέκφραστο δια των αρχαϊκών μεθόδων της συμβολικής, και διεγείρουν τις υψηλότερες ενορατικές ικανότητες του νου προκαλώντας την έλλαμψη αυτού και ανάγοντας στη σύλληψη των αρρήτων αληθειών της μυσταγωγίας. Τον μυημένο δεν τον ενδιαφέρει η ιστορική αποτύπωση, ούτε η μορφή των ενδυμάτων των εικονιζόμενων παραστάσεων. Εκείνο που πρωτίστως ενδιαφέρει είναι η υποκρυπτόμενη έννοια και η μυητική διδασκαλία, η οποία, υπό διάφορο εκάστοτε περίβλημα, μεταβιβάζει πάντοτε τη μοναδική παράδοση.
Είναι πάντως αναμφίλεκτο ότι το αρχαιότερο σ’ εμάς γνωστό αντίτυπο των Ταρώ, αναγόμενο στο 1393, είναι το λεγόμενο της Βενετίας, και αποτελείται από πλήρη σειρά 78 καρτών, από τις οποίες οι 22 μείζονες κλείδες φέρουν τα ονόματα που και σήμερα ακόμη χρησιμοποιούνται και είναι μεστές καββαλιστικών και ερμητικών συμβολισμών. Η συμβολική σημασία των Ταρώ αναφέρεται σε πλήθος θεωρήσεων, εκ των οποίων συνοπτικά θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε την κοσμολογική και ανθρωπολογική ερμηνεία των 22 μειζόνων κλειδών.